Flexibel werk in de focus van de overheid

In Nederland is er een stijgende lijn in flexibele arbeid. Had in 2003 14% van alle werknemers (1,1 miljoen mensen) een flexibele arbeidsrelatie met werkgevers, dan was dit in 2021 28% (2,6 miljoen mensen). Enerzijds zorgen flexibele arbeidsverhoudingen voor meer vrijheid voor zowel bedrijven als werknemers. Maar aan de andere kant zijn werknemers in flexibele arbeidsvoorwaarden minder beschermd.

Overheidsbrief

Het kabinet stuurde naar de Tweede Kamer een brief met een overzicht van de arbeidsmarkt en plannen voor de hervorming ervan in de komende jaren. Volgens de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) Karien van GennipOverheidsplannen zijn gebaseerd op de aanbevelingen van de Commissie Borstlap (Commissie-Borstlap), de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) en de Sociaal-Economische Raad (SER). De focus lag op het reguleren van flexibele arbeid en het bereiken van een balans in arbeidsvoorwaarden voor werknemers en zzp'ers.

Het concept van "flexibele werkgelegenheid"

In Nederland zijn verschillende soorten flexibele arbeidsrelaties toegestaan:

• arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd (het wordt ook wel een contract voor bepaalde tijd / tijdelijk / voor bepaalde tijd - tijdelijk contract / arbeidsovereenkomst / arbeidscontract / arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd genoemd); 
• werk op afroep, namelijk - onder een nulcontract (voor 0 uren / voor nul uren contract - 0 uren contract, nul uren contract);
• contractwerk met minimale/maximale werkgelegenheid (min/max/min-max contract – min/max contract/ min-max contract);
• werken via payroll organisaties; 
• uitzendwerk via een uitzendbureau.

En afzonderlijk is het noodzakelijk om de diensten en werken te benadrukken die worden uitgevoerd / geleverd door zelfstandigen - individuele ondernemers. In Nederland is dit eenmanzaak - EMZ. In de huidige praktijk kan deze bedrijfsvorm nog steeds ZZP (zelfstandige zonder personeel) worden genoemd, wat maar ten dele waar is, want. volgens de wet is de ondernemer ZZP ook een EMZ, maar hij werkt alleen, zonder ingehuurd personeel.

Ter informatie!

In Nederland zijn verschillende soorten flexibele arbeidsrelaties toegestaan:

• arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd (het wordt ook wel een contract voor bepaalde tijd / tijdelijk / voor bepaalde tijd - tijdelijk contract / arbeidsovereenkomst / arbeidscontract / arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd genoemd); 
• werk op afroep, namelijk - onder een nulcontract (voor 0 uren / voor nul uren contract - 0 uren contract, nul uren contract);
• contractwerk met minimale/maximale werkgelegenheid (min/max/min-max contract – min/max contract/ min-max contract);
• werken via payroll organisaties; 
• uitzendwerk via een uitzendbureau.

En afzonderlijk is het noodzakelijk om de diensten en werken te benadrukken die worden uitgevoerd / geleverd door zelfstandigen - individuele ondernemers. In Nederland is dit eenmanzaak - EMZ. In de huidige praktijk kan deze bedrijfsvorm nog steeds ZZP (zelfstandige zonder personeel) worden genoemd, wat maar ten dele waar is, want. volgens de wet is de ondernemer ZZP ook een EMZ, maar hij werkt alleen, zonder ingehuurd personeel.

Regulering flexibele arbeidsverhoudingen

Zoals in de kabinetsbrief staat, speelt flexibel werken een nuttige rol op de arbeidsmarkt, het is de toekomst. Flexibiliteit geeft bedrijven de mogelijkheid om in te spelen op veranderingen in de economie. Daarnaast moeten werkgevers kunnen inspelen op natuurlijke schommelingen in de werkdruk, afhankelijk van het seizoen of andere omstandigheden. Sollicitanten krijgen flexibele arbeidsmogelijkheden aangeboden.

Door deze flexibiliteit investeren bedrijven echter minder in menselijk kapitaal. Werknemers met een flexibel contract lopen meer risico en minder zekerheid dan werknemers met een arbeidsovereenkomst. Hierdoor ontstaat er een disbalans op de arbeidsmarkt tussen 'insiders' met een arbeidsovereenkomst en 'outsiders' met flexibele arbeidsvoorwaarden.

“Te veel mensen komen in deze omstandigheden in de problemen, zijn onzeker over hun inkomen of dragen individueel veel risico’s, bijvoorbeeld als ze niet verzekerd zijn tegen ziekte.”, zegt minister Van Gennip.

Naast trends als vergrijzing en globalisering, is de oorzaak van arbeidsmarktproblemen het gebrek aan een holistische benadering van alle categorieën werknemers. Hoewel er al stappen zijn gezet om een ​​balans op de arbeidsmarkt te krijgen (lees bijvoorbeeld onze статью op de WAB), waren ze niet genoeg. De kwestie van de regulering van de arbeidsmarkt, namelijk flexibele arbeid, is nu zeer acuut.

Duurzame arbeidsverhoudingen

De overheid gaat werknemers flexibele contracten geven met meer garanties:

• nulcontracten en contracten met minimale werkgelegenheid in hun huidige vorm zullen verdwijnen - ze zullen worden vervangen door basiscontracten;
• arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd zouden gelijkwaardige arbeidsvoorwaarden moeten bieden aan werknemers met arbeidsovereenkomsten;
• het is de bedoeling om werknemers aan te moedigen om zonder onderbreking van de ene baan naar de andere te gaan na de beëindiging van het flexibele contract.

Meer duidelijkheid zzp'ers (EMZ/ZZP)

Volgens het kabinet leveren zzp'ers een grote bijdrage aan de ontwikkeling van Nederland en maakt het zelfstandig ondernemerschap 'het mogelijk om meer plezier uit het werk te halen'. Maar er zijn ook negatieve kanten van een sterke toename van het aantal zelfstandigen, bijvoorbeeld als het gaat om gedwongen of fictief individueel ondernemerschap.

“Het kabinet wil alle werknemers een passend beschermingsniveau bieden, oneerlijke concurrentie op het gebied van werkgelegenheid bestrijden, zorgen voor solidariteit in het socialezekerheidsstelsel en het belastingstelsel verbeteren”, wordt benadrukt in de brief.

Enerzijds wordt een arbeidsongeschiktheidsverzekering en de mogelijkheid tot het vormen van een pensioen ingevoerd voor zelfstandigen. Anderzijds is er meer duidelijkheid nodig over wanneer werk door een werknemer moet worden gedaan en wanneer het kan worden opgedragen aan een zzp'er. Met name het zogenaamde rechtsvermoeden zal worden ingevoerd. Dit betekent dat de werkgever voortaan het ontbreken van een arbeidsverhouding moet bewijzen - in plaats van de werknemer, die het bestaan ​​van een arbeidsverhouding moet bewijzen. Volgens minister Van Gennip zal de strijd tegen fictieve bedrijvigheid intensiveren. 

Begin 2023 zullen de plannen van het kabinet om de arbeidsmarkt te hervormen definitief zijn. Voor sommige problemen zijn er mogelijk alternatieve oplossingen. We herinneren je eraan dat als onderdeel van de hervorming van de arbeidsmarkt, een belangrijke stap ook de verplichte certificering van uitzendbureaus vanaf 2025 zal zijn - lees hierover in onze статью.