У якасці рэакцыі на рашэнне Еўрапейскага суда ўрад Нідэрландаў часова закрыў доступ да рэестру канчатковых бенефіцыярных уладальнікаў кампаній - UBO (ultimate beneficial owners). Міністр фінансаў Зігрыд Кааг (Sigrid Kaag) праінфармавала аб гэтай сітуацыі парламент у лісьце.
Што сабой уяўляе UBO-рэестр?
Нагадваем: рэестр UBO створаны ў рамках рэалізацыі Дырэктывы ЕС па барацьбе з адмываннем грошай, згодна з якой дзяржавы-члены павінны забяспечыць для шырокай грамадскасці доступ да інфармацыі аб канчатковых бенефіцыярных уладальніках юрыдычных асоб. Рэестр закліканы дапамагаць у выяўленні злачыннай дзейнасці, у прадухіленні махлярства, адмыванні грошай і фінансаванні тэрарызму.
З 27 сакавіка 2022 года ўладальнікі абавязаны зарэгістравацца ў гэтым рэестры. Канчатковы тэрмін унясення дадзеных - да 1 студзеня 2023 года (чытайце больш пра гэта ў нашай артыкуле). Аднак, паводле статыстыкі на кастрычнік, гэта зрабілі толькі каля 68% уладальнікаў.
Доступ да рэестра
За 2,50 эўра любы жадаючы мог запытаць інфармацыю ў Гандлёва-прамысловай палаце (Kamer van Koophandel, KVK), якая вядзе рэестр UBO. Публічны характар рэестра ўжо абмяркоўваецца на працягу некаторага часу. Напрыклад, фонд Privacy First ужо падаваў пазоў супраць галандскай дзяржавы ў 2020 годзе. Фонд разумее, што ўладальнікі арганізацый павінны быць у рэестры, але не згодны з тым, што кожны можа атрымаць інфармацыю аб іх за 2,50 еўра.
Цяпер Еўрапейскі суд пастанавіў, што публічны доступ да рэестру UBO супярэчыць нормам аб абароне персанальных дадзеных. Рэестр можа працаваць, але не ў публічным доступе. Справа, па якой вынес рашэнне Еўрапейскі суд, тычылася рэестра UBO не Нідэрландаў, а Люксембурга. Але паколькі ва ўсіх краінах ЕС працуюць рэестры UBO у адпаведнасці з еўрапейскім заканадаўствам, ёсць вялікая верагоднасць, што гэтае рашэнне будзе мець наступствы і для Нідэрландаў. Цяпер міністэрства фінансаў вывучае рашэнне і праводзіць кансультацыі з Еўрапейскай камісіяй.
наступствы
Міністр Кааг піша, што закрыццё інфармацыі ў рэестры ўскладняе правядзенне расследаванняў. Таму пракурор па-ранейшаму можа атрымаць доступ да дадзеных праз адпаведны запыт. Па словах міністра, рашэнне аб закрыцці рэестра можа мець і фінансавыя наступствы, паколькі рэестр фінансуецца за кошт платы, якую карыстальнікі ўносяць за азнаямленне з інфармацыяй у ім.
На думку Еўрапейскага суда, для барацьбы з адмываннем грошай няма неабходнасці ў тым, каб інфармацыя аб кампаніі была даступна для шырокай публікі. Агульнадаступнасць рэестра уладальнікаў кампаній супярэчыць праву на недатыкальнасць прыватнага жыцця. У пастанове гаворыцца, што шырокі доступ да гэтай інфармацыі з'яўляецца сур'ёзным парушэннем канфідэнцыйнасці і абароны персанальных звестак. Міністр Кааг паабяцала правесці расследаванне, каб вырашыць, ці будзе рэестр зачынены часова ці назаўжды.