De Algemene Productveiligheidsrichtlijn (GPSD) 20/2001/EG is in de EU al meer dan 95 jaar van kracht. De alomtegenwoordigheid van e-commerce heeft echter een herziening van deze richtlijn noodzakelijk gemaakt. In plaats daarvan zal na een overgangsperiode vanaf 13 december 2024 de General Product Safety Regulation (GPSR) van toepassing zijn in de EU.
Producten uit Azië
De noodzaak om de productveiligheidsvoorschriften te herzien is ontstaan doordat online retailers de afgelopen jaren steeds vaker producten uit Azië rechtstreeks aan Europese consumenten verkopen. Dit leidde niet alleen tot oneerlijke concurrentie voor Nederlandse ondernemers, maar ook tot de binnenkomst van onveilige of zelfs illegale goederen in het land. We hebben het met name over producten die niet verkrijgbaar zijn of niet zijn toegestaan in de EU. Daarnaast is het in het geval van productdefecten vaak moeilijk voor kopers om contact op te nemen met verkopers uit niet-EU-landen.
Verantwoordelijke persoon voor elk product
Voor elk product in de EU moet een persoon worden geïdentificeerd die verantwoordelijk is voor de veiligheid ervan (fabrikant of iemand anders). Anders kan het product niet worden aangeboden in Europa en Nederland - noch in fysieke ("reguliere", offline) winkels, noch online. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA), die zal samenwerken met nationale toezichthouders in andere EU-landen, zal als toezichthouder toezicht houden op de naleving van de regels.
Als een bepaald product door een toezichthoudende autoriteit onveilig wordt bevonden, moeten verkopers in de EU op verzoek van die autoriteit stoppen met de verkoop ervan. Met name zullen consumenten op dezelfde manier beter worden beschermd tegen producten die ontvlambaar, ongezond of gevaarlijk voor kinderen zijn. De nieuwe regels gelden voor alle producten waarvoor nog geen specifieke veiligheidsregels bestaan en worden opgenomen in de Warenwet.
Meer rechten voor consumenten
Wanneer een gekocht artikel onveilig is, moet de verkoper altijd minimaal twee van de volgende drie opties aanbieden:
- vervanging door een veilig product van dezelfde waarde,
- het product repareren zodat het veilig wordt,
- volledige terugbetaling aan de consument.