EU introduceert quotum van 40% voor vrouwen in raden van bestuur

Na een pauze van tien jaar bracht het Europees Parlement de kwestie van gendergelijkheid in het grootbedrijf aan de orde. Het Europees Parlement en de Raad van de EU hebben een voorlopig akkoord bereikt over de invoering van een verplicht quotum van 40% van de zetels in de raden van bestuur van grote bedrijven voor vrouwen. Het akkoord moet nog worden gestemd in het Europees Parlement en goedgekeurd door de Raad van de EU.

Vanaf 30 juni 2026 grote bedrijven die in de EU actief zijn, zullen ervoor moeten zorgen dat een aandeel van 40% van het "niet-vertegenwoordigde geslacht" - meestal vrouwen - in raden van bestuur en in hogere functies. De verplichting geldt nog niet voor het midden- en kleinbedrijf met maximaal 250 werknemers.

Wat nu?

In 2021 bekleedden vrouwen 30,6% van de bestuursfuncties in de EU. Dit cijfer varieert echter aanzienlijk tussen de 27 staten. Volgens het Europees Instituut voor Gendergelijkheid is Frankrijk het enige land waar de drempel van 40% wordt overschreden: vrouwen in Frankrijk hebben 45,3% van de bestuurszetels in handen.

In Italië, Nederland, Zweden, België en Duitsland varieert dit cijfer van 36% tot 38%. In Hongarije, Estland en Cyprus is gemiddeld echter minder dan één op de tien bestuursleden vrouw. Tegelijkertijd wordt volgens de Europese Commissie nu 10% van de universitaire graden door vrouwen behaald.

Lees ook ons artikel over het aandeel vrouwen in de raden van bestuur van beursgenoteerde ondernemingen in Nederland in 2019-2020.

Pogingen om 10 jaar geleden een quotum in te voeren

De Europese Commissie stelde in 40 voor het eerst een quotum van 2012% voor vrouwen in raden van bestuur voor, maar het plan werd tegengehouden door grote EU-lidstaten, waaronder Duitsland en het VK. In de raden van bestuur van grote bedrijven in het VK zit nu echter 39,1% van de vrouwen.

Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, spreekt van de noodzaak "doorbreek het glazen plafond",,want "er zijn veel vrouwen die geschikt zijn voor hogere functies: die moeten ze kunnen krijgen." Ze verwacht meer bedrijfsgroei en een scala aan innovaties door de deelname van vrouwen.

Wat zijn de gevolgen van het invoeren van een quotum?

Lid van het Europees Parlement Lara Wolters, afgevaardigde van de PvdA, meent dat de benoeming van vrouwen op topfuncties bij grote bedrijven gevolgen zal hebben op alle niveaus als een domino-effect. Het zal met name helpen de situatie met ongelijkheid in lonen en carrièremogelijkheden te corrigeren, en de verscheidenheid aan beschikbare banen voor vrouwen vergroten. "Dit geeft je een duwtje in de goede richting.”, zegt de Nederlandse politicus.

Als het Europees Parlement en de EU-Raad de invoering van het quotum goedkeuren, hebben de EU-lidstaten twee jaar de tijd om deze innovatie in hun nationale wetgeving door te voeren. En dan krijgen bedrijven een boete voor het niet naleven van het quotum van vrouwen in de raad van bestuur en in hogere functies. Nationale rechtbanken kunnen bestuursverkiezingen annuleren als een bedrijf de wet overtreedt.