Staatssecretaris Snell deed een rationalisatievoorstel (of liever niet eens een) om liefdadigheidsbijdragen van de bevolking vast te leggen. Dit is belangrijk omdat het goede doel kan worden ingehouden op de belastingen, wat betekent dat hier een strikte controle nodig is. Hij is van mening dat het bestaande systeem niet erg effectief is en ruimte laat voor fraude en simpele fouten.
Daarom vindt hij het nuttig om automatische gegevensuitwisseling tussen goede doelen en belastingautoriteiten in te voeren. Dit betekent dat goededoelenorganisaties informatie moeten verstrekken aan de belastingdienst. Goede doelen zelf maken zich echter zorgen over dit initiatief.
Enerzijds zal een dergelijke gegevensoverdracht de genereuze belastingbetaler veel moeite besparen bij het invullen van belastingaangiften (schenkingen aan goede doelen worden immers direct automatisch in de belastingaangifte opgenomen). Het zal ook de belastingcontrole van aftrekposten voor liefdadigheidsinstellingen aanzienlijk vereenvoudigen.
Aan de andere kant vrezen goededoelenorganisaties dat de wens om een gift te doen zal afnemen als deze gegevens automatisch worden doorgegeven aan de belastingdienst. Daarom is het voor hen belangrijk om ervoor te zorgen dat donateurs anoniem blijven als ze ervoor kiezen de belastingaftrek niet te gebruiken voor een goed doel. Bovendien betekent deze systematische gegevensoverdracht een extra administratieve last voor de meer dan 40 geregistreerde goede doelen.
Ondanks de onduidelijkheid van dit idee, is er momenteel een testperiode gaande van automatische datatransmissie naar de belastingdienst. Bij dit experiment zijn 4-5 goede doelen betrokken. Welke worden niet bekendgemaakt. De deelnemende organisaties verstrekken de belastingdienst echter niet de persoonsgegevens van de schenkers.
Het experiment met datadelen is aangekondigd in een brief van staatssecretaris Menno Snel aan de Tweede Kamer. De brief bevat ruim een dozijn suggesties voor verbeteringen in de inkomstenbelastingaftrek van giften aan goede doelen en regels voor ANBI (algemene goede doelen). Over de voorgestelde wijzigingen heeft het Ministerie van Financiën overleg gevoerd met de SBF (Samenwerkende Brancheorganisaties Filantropie), een vereniging van goede doelen organisaties.
De IRS wil informatie van liefdadigheidsinstellingen gebruiken om de belastingaftrek voor liefdadigheidsinstellingen te verifiëren. Dit gebeurt momenteel vrijwel uitsluitend op basis van gegevens die door de donateurs zelf zijn aangeleverd. Volgens Snell is deze controle nu vrij moeilijk, omdat er geen informatie is om te controleren. Volgens de Belastingdienst zal deze gegevensuitwisseling helpen om vooraf schenkingen van particulieren in hun belastingaangifte te doen. Een soort pre-fill.
Het ministerie van Financiën en de liefdadigheidsorganisatie besloten echter te wachten op de resultaten van het experiment voordat ze de definitieve beslissing namen over automatische gegevensuitwisseling.
Inhoudingen van liefdadigheid van inkomsten bij het indienen van belastingaangiften worden regelmatig in twijfel getrokken. Bovendien kost het aanpassen van deze aftrek de Schatkist ongeveer € 350 miljoen per jaar, maar het is niet duidelijk in hoeverre het bestaan ervan mensen motiveert om liefdadigheidswerk te doen.
Tegenstanders van het idee van inhoudingen voor liefdadigheid zijn van mening dat het fundamenteel verkeerd is dat geld dat door individuen wordt geschonken, gedeeltelijk wordt afgetrokken van de staatskas. Zo blijkt dat indirect iedereen doneert voor de doelen die anderen kiezen.
De overheid wil de inhoudingen toch behouden, maar overweegt noodzakelijke aanpassingen, zowel voor de Belastingdienst als voor goededoelenorganisaties.
Op dit moment zijn er vaak problemen met het aangeven van donaties aan goede doelen. Belastingplichtigen doen giften aan organisaties die niet op de ANBI-lijst staan of geven onjuist de naam van een geregistreerd goed doel op. Onjuist ingediende aangiften vergen meerwerk van de belasting. Om de aangifte van liefdadigheidsbijdragen te vereenvoudigen, belooft Snell de huidige "gratis" vulling te vervangen door een "slim" invoerveld, waarin u alleen een ANBI-geregistreerde organisatie hoeft te selecteren.
Contante bijdragen
Om het risico op fraude te verkleinen, stelt Snell voor om de aftrek voor contante donaties af te schaffen. Als het gaat om donaties in contanten, moeten donateurs bonnetjes tonen die zijn uitgegeven door de liefdadigheidsorganisatie. Volgens de staatssecretaris heeft de IRS de afgelopen jaren te maken gehad met een aantal gevallen van grote fraude met dergelijke inkomsten.
Een ander veld voor oplichting is voor donaties die donateurs kunnen annuleren. In veel gevallen zijn er legitieme redenen om een schenking te annuleren, bijvoorbeeld als het project waarvoor de schenking was bedoeld niet is afgerond. Ook komt het voor dat schenkers binnen een jaar een forse belastingaftrek schenking innen en deze het jaar daarop opzeggen zonder de Belastingdienst hiervan op de hoogte te stellen. Besloten werd dat liefdadigheidsorganisaties materiële giften die zonder materiële reden werden ingetrokken, zouden melden aan de belastingdienst.
Volgens belastingadviseur Marika Kopinski van EY missen de plannen van Snell echter concrete oplossingen voor de problemen waarmee ze in de praktijk wordt geconfronteerd. Er zijn geen duidelijke richtlijnen voor nieuwe vormen van liefdadigheidsadministratie, zoals investeringen in sociaal ondernemerschap, zei ze. Dit vraagstuk behoeft echter nadere uitwerking.
Publicatiedatum: 15.04.2019
