Дынаміка прыёму бежанцаў у Нідэрландах

Штогадовы статыстычны даклад Нідэрландскага савета па справах бежанцаў - "Бежанцы ў лічбах" - цяпер даступны толькі за 2021 год. Аднак і ён дае магчымасць прасачыць дынаміку і тэндэнцыі прыбыцця бежанцаў у Нідэрланды. Даклад складаецца на падставе дадзеных з адкрытых крыніц, у прыватнасці ў ім выкарыстоўваюцца дадзеныя IND, COA, CBS, Eurostat і UNHCR (Упраўленні вярхоўнага камісара ААН па справах бежанцаў).

Агульнасусветная сітуацыя з бежанцамі

Па дадзеных UNHCR, на канец 2021 года ў свеце налічвалася каля 82,4 перамешчаных асоб. З іх:

• 20,7 чалавек знаходзіліся пад мандатам UNHCR, у тым ліку прыкладна 288 тыс. чалавек у сітуацыі, падобнай бежанцам.
• 5,7 млн ​​палестынскіх бежанцаў, якія знаходзяцца пад мандатам Блізкаўсходняга агенцтва ААН для дапамогі палестынскім бежанцам і арганізацыі работ (UNRWA).
• 48 млн перамешчаных асоб.
• 4,1 млн просьбітаў прытулку чакалі прыняцця рашэння па іх заявах.

У 2021 годзе ЕС прыняў 416 заяў аб прадастаўленні прытулку, што на траціну менш, чым у 860 годзе. Больш за 2019 працэнтаў бежанцаў у ЕС прымаюць Францыя і Германія. Аднак і астатнія краіны ЕС, у тым ліку і Нідэрланды, нясуць значную нагрузку па прыёме замежнікаў, якія ўцякаюць ад войн у Еўропу. Асноўная частка бежанцаў прыбывае з краін, у якіх ідуць крывавыя канфлікты. Так, у 40 годзе ў краіны ЕС прыбылі 2019 63 чалавек з Сірыі. Нягледзячы на ​​ваганні статыстыкі бежанцаў па гадах, ААН адзначае агульную тэндэнцыю павелічэння колькасці перамешчаных асоб. У перыяд 455–2010 гг. колькасць бежанцаў у свеце павялічылася ў два разы.

Сітуацыя з бежанцамі ў Нідэрландах

Да 2021 года колькасць бежанцаў, якія прымаюцца Нідэрландамі, паступова скарачалася. Так, у 2020 годзе было прынята 13 заяў на прадастаўленне прытулку, што на 637 заяў менш, чым было прынята ў 8860 годзе.

Першая тройка краін паходжання бежанцаў:

1. Сірыя - 4022 заявы,
2. Алжыр - 993,
3. Турцыя - 989.

Таксама скарачалася і колькасць відаў на жыхарства ў Нідэрландах, выдадзеных па праграме ўз'яднання сем'яў бежанцаў: 3833 дазволы на пражыванне ў 2020 годзе супраць 4179 дазволаў у 2019 годзе.

Пытанне, колькі бежанцаў знаходзіцца ў Нідэрландах, неадназначнае. Справа ў тым, што па правілах UNHCR бежанцамі лічацца тыя, хто падаў прашэнне і атрымаў па ім станоўчае рашэнне. Калі выкарыстоўваць гэтае вызначэнне, то на канец 2020 года ў Нідэрландах было 78 бежанцаў і 911 чалавека, якія чакаюць прыняцця рашэння па іх заяве. На канец 11 года такіх замежнікаў было 892 і 2019 адпаведна. Пры гэтым у статыстыку бежанцаў уключаюць членаў уз'яднаных сем'яў і выключаюць з яе тых, хто звярнуўся па прытулак, але атрымаў від на жыхарства па іншых падставах (праца, вучоба і г.д.).

Чаму адбываюцца ваганні статыстыкі па бежанцаў?

Статус уцекача ў Нідэрландах можа быць прадстаўлены толькі тым замежнікам, якія на радзіме падвяргаюцца істотнай небяспецы. Існуе спіс так званых бяспечных краін, выхадцы з якіх практычна не могуць атрымаць прытулак у Нідэрландах. У прыватнасці, да 2022 года ў гэты спіс уваходзіла Украіна.

У залежнасці ад становішча ў свеце змяняецца і колькасць бежанцаў, якія прымаюцца Нідэрландамі:

Колькасць заяў аб прыстанішчы ў Нідэрландах непасрэдна звязана з абвастрэннем узброеных канфліктаў. Уплываюць на яго і палітычныя рашэнні аб прызнанні рэгіёнаў бяспечнымі. Могуць падвышаць колькасць бежанцаў у Нідэрланды і рашэнні іншых краін ЕС.

У 2022 г. пачалася вайна ва Украіне. На пачатак траўня 2022 г. у Нідэрландах знаходзіцца прыкладна 30 000 украінцаў, якім прадастаўлены статус часовай абароны. Гэты статус не адпавядае статусу бежанца і пакуль нададзены да 4 сакавіка 2023 года. Магчыма, пазней статус будзе працягнуты. Частка ўкраінцаў зможа памяняць статус часовай абароны на статус бежанца або атрымаць від на жыхарства ў Нідэрландах па іншых падставах (заключэнне шлюбу, праца, вучоба і г.д.).

Варта адзначыць, што падчас ваенных крызісаў імкліва расце колькасць непаўналетніх бежанцаў з зон канфліктаў, якія прыбываюць у Нідэрланды без суправаджэння дарослых. Афармленне і размяшчэнне такіх замежнікаў патрабуе асаблівага падыходу і намаганняў. Максімальная колькасць такіх бежанцаў была зарэгістравана ў 2000 г.: тады ў краіну прыбылі 6705 несуправаджальных непаўналетніх, што склала 15,4% ад агульнай колькасці заяў аб прадастаўленні прытулку.

Палітыка Нідэрландаў па прыёме бежанцаў

Прадастаўленне прыстанішча ў Нідэрландах рэгулюецца Законам аб замежніках 2000 г. Падставай для прысваення статусу бежанца можа стаць рызыка смерці і калецтваў з-за ваенных дзеянняў у краіне паходжання замежніка або магчымасць пераследу па расавых, рэлігійных, нацыянальных, палітычных матывах, а таксама па матывах належ сацыяльнай групе, напрыклад, да ЛГБТ.

Акрамя таго, змогуць застацца ў Нідэрландах тыя бежанцы, якія не маюць правоў на атрыманне статусу, але рызыкуюць пры дэпартацыі. Гаворка ідзе як аб бесчалавечным абыходжанні, якому бежанец можа падвергнуцца на радзіме за ўцёкі, так і аб сацыяльных падставах, напрыклад, аб хваробе, якую немагчыма якасна вылечыць на радзіме замежніка.

Больш інфармацыі па статыстыцы бежанцаў у Нідэрландах можна атрымаць па спасылцы.

Украінцы, якія прыбылі ў Нідэрланды з-за агрэсіі Расіі, могуць атрымаць важную інфармацыю ў раздзеле «Украіна» нашага сайта.