Overheidsinstanties slagen er niet in om het vereiste aantal werknemers in de staat aan te trekken. In alle kerndiensten is in meer of mindere mate een personeelstekort. Dit heeft een negatief effect op de doorlooptijd van verzoeken van burgers en papierwerk. Soms moet je eindeloos wachten op een reactie van de belasting- of migratiedienst.
Arbeidsmarkt 2022
De situatie met personeel in de rijksdienst is niet uitzonderlijk: een tekort aan arbeidskrachten is typerend voor de arbeidsmarkt in 2022 als geheel. Met name in het eerste kwartaal werden alle records op het gebied van arbeidstekorten verbroken. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (Centraal Bureau voor de Statistiek) waren er 100 vacatures op 133 werklozen.
Aantal vacatures bij overheidsinstanties
Met uitzondering van de Inspectie van het Onderwijs en de Inspectie Gezondheid en Jeugd hebben alle organisaties te kampen met personeelstekorten. De statistieken eind juni 2022 zijn als volgt:
ziekteverlof
Naast personeelstekorten kampt de rijksdienst met een toenemend ziekteverzuim. Door ziekte varieert het ziekteverzuim van 5 tot 8,4%, en dit is meer dan vóór de COVID-10-pandemie.
Welke specialisten ontbreken?
De Douane, de Ondersteuningsdienst Infrastructuur en de Arbeidsinspectie geven aan dat het voor hen vooral moeilijk is om de functies van juristen, IT-experts en financieel analisten in te vullen. UWV kampt al lang met een tekort aan keuringsartsen.
Er is vooral een personeelstekort bij de Belastingdienst. Met name voor de herberekening van box 3 belastingen en kinderopvangtoeslag zijn extra specialisten nodig.
Probleemoplossend
De rijksdiensten gebruiken verschillende methoden om het personeelstekort op te vangen. De NVWA lost het personeelstekort deels op met drones, kunstmatige intelligentie en bewakingscamera's. DJI neemt externe krachten in dienst. Ook de IND-dienst probeert massaal mensen te werven: ze zijn hard nodig voor projecten, met name voor het verstrekken van documenten aan vluchtelingen uit Oekraïne voor het recht om in Nederland te verblijven.
Door beperkte capaciteit kan de IND in Nederland minder asielaanvragen in behandeling nemen. Asielzoekers moeten langer wachten op een reactie op hun verzoek, maar ook op het maken van een afspraak of het nemen van een definitieve beslissing. Mede door het gebrek aan personeel bij de IND is dit jaar de vluchtelingencrisis ontstaan.
Personeelsverloop verhogen
Vertegenwoordigers van de NVWA zeggen dat medewerkers door onderbezetting zwaar worden belast met extra werkdruk. Hierdoor hebben medewerkers minder hersteltijd, wat de kans op ontslag vergroot. Er is ook minder tijd voor sociale binding, wat kan leiden tot een lagere betrokkenheid en dus een hoger personeelsverloop.
Publicatiedatum: 22.08.2022
