Кожнаму ўкраінцу, які запытаў часовы прытулак у Нідэрландах, гарантавана медыцынская дапамога. Гэта канстытуцыйнае права. Як яно рэалізуецца на практыцы?
Куды звярнуцца па дапамогу
- Да хатняга доктара
Калі сітуацыя не экстраная, а радавая (прастуда, тэмпература, нявостры боль і да т.п.), то вам патрэбен хатні доктар (hiusarts). Гэта лекар па месцы жыхарства. Яго вам парэкамендуюць суседзі ці валанцёры цэнтра размяшчэння. Доктар прызначыць прыём, накіруе на аналізы, выпіша рэцэпт, калі трэба. Ён жа можа накіраваць вас у шпіталь на прыём да адмыслоўца (наўпрост, г.зн. абыходзячы хатняга лекара, вы да адмыслоўцаў шпіталя не трапіце), прызначыць аналізы, зробіць кардыяграму і нават УГД. Але не чакайце, што вас з лёгкасцю накіруюць у лякарню. У Нідэрландах вялікае значэнне надаюць фармаванню ўласнага імунітэту, таму не дзіўцеся, калі вам прапануюць папіць травяны сіроп ці парацэтамол. Антыбіётыкаў не чакайце!
- У шпіталь
Калі атрымаеце накіраванне ў шпіталь (ziekenhuis), то вамі зоймуцца спецыялісты. Як правіла, хранічныя захворванні і складаныя выпадкі яны і вядуць, прызначаючы і лячэнне, і прыёмы ўжо без узгаднення з вашым хатнім лекарам.
- У хуткую дапамогу
В экстраных выпадках тэлефануйце 112. Магчыма, вас пераключаць на пост дзяжурных лекараў ці ж на пост хуткай дапамогі пры шпіталі. Калі выпадак сур'ёзны, выклічуць на прыём у шпіталь да дзяжурных спецыялістаў ці проста абмяжуюцца тэлефоннымі парадамі. Хуткая прыедзе толькі ў выключных выпадках.
- Важна: вы не можаце адразу выклікаць лекара на дом. Доктар не абавязаны наведваць вас дома. Але ў экстраных выпадках ён можа прыехаць. І ўсё ж, хутчэй за ўсё, вам самім давядзецца адправіцца да яго на прыём, нават з дзіцем.
Ці павінны вас лячыць бясплатна?
- Калі вы папрасілі прытулку ў Нідэрландах, то медыцынская дапамога аплачваецца з Фонду Медыцынскай дапамогі для асоб, якія шукаюць прытулку (RMA). Вам самім нічога аплочваць не трэба.
- Калі вы ня прасілі прытулку і не працуеце у Нідэрландах, рахунак за медыцынскія паслугі прад'яўляецца вашым лекарам. Гэты рахунак аплачваецца з Фонду неабходнай медыцынскай дапамогі незастрахаваным асобам. Вам самім нічога аплочваць не трэба.
Дзяржава кампенсуе медыкам паслугі з базавага страхавога пакета, гэта значыць стандартныя звароты. Але і экстраную медыцынскую дапамогу вы таксама зможаце атрымаць: пра гэта паклапацілася ўрад Нідэрландаў і цэлы шэраг шпіталяў, якія кватуюць месцы для ўкраінскіх "складаных" пацыентаў.
Пакуль вы не выйшлі на працу, вы не павінны плаціць, звяртаючыся да доктара. Калі ў лекара ўзнікаюць пытанні, то можна яму паказаць скрыншот з сайта, дзе гаворыцца аб асаблівым статусе украінцаў і аб тым, што паслугі доктара будуць кампенсаваны ўрадам. Уся інфармацыя аб кампенсацыі паслуг урачам знаходзіцца па спасылцы:
https://www.hetcak.nl/zakelijk/regelingen/regeling-onverzekerden
Якія віды паслуг аплачваюцца з фондаў дапамогі бежанцам:
- Калі ў Нідэрландах вы папрасілі прытулак (запытвалі статут уцекача), то фондам RMA вам аплачваецца ўся неабходная медыцынская дапамога. Падрабязней - на сайце RMA: https://www.rmasielzoekers.nl/.
- Калі вы не запытвалі статус уцекача і ў вас ёсць «асаблівы статус» перасяленца з Украіны, то вам аплачваюцца віды медыцынскай дапамогі з базавага страхавога пакета, але з некаторымі абмежаваннямі, якія датычацца, напрыклад, паслуг стаматолага. Гэта значыць частка паслуг стаматолага Фондам неабходнай медыцынскай дапамогі незастрахаваным асобам не аплачваецца.
Медыцынская страхоўка
Калі вы ўладкаваліся на працу, то ў вас павінна быць медыцынская страхоўка (zorgverzekering). Вядома, можна яе купіць і аформіць online самастойна, але часам страхавы пакет прапануе працадаўца.
Памер страхавога ўзносу залежыць ад пакета паслуг. Часта «Базавы пакет» не пакрывае ўсе віды паслуг стаматолагаў ці, напрыклад, артапедаў, масажыстаў і фізіятэрапеўтаў. Чытайце ўмовы дагавора ўважліва!
Колькі плаціць? Па-рознаму, але трэба мець на ўвазе, што ў Нідэрландах, акрамя штомесячных страхавых узносаў, вам давядзецца аплаціць уласны рызыка (eigen risico), гэта значыць аплаціць шэраг медыцынскіх паслуг звыш страхавога пакета. У 2022 годзе яго сума складае 385 эўра.
Калі вы аплачваеце нешта звыш кошту страхавога пакета і сум уласнай рызыкі, то па выніках года, пры падачы падатковай дэкларацыі, вы зможаце прэтэндаваць на падатковы вылік на кампенсацыю медыцынскіх затрат (zorgtoeslag). Умовы яго прадастаўлення вы знойдзеце на нашым сайце: https://www.nalog.nl/vse-uslugi/chastnym-licam/zapros-subsidij/zorgtoeslag/. Калі застануцца пытанні, звяртайцеся да нашых спецыялістаў.
Таксама можна пракансультавацца ў Нацыянальным інфармацыйным цэнтры па пытаннях медыцынскага страхавання. Бясплатны тэлефон: 0800-64 64 644, званкі з-за мяжы або з тэлефонаў аператараў іншых краін - па нумары +31 88 900 6960.
Дзе купіць лекі
Самыя папулярныя і бяспечныя прэпараты прадаюцца нават у прадуктовых крамах або ў спецыялізаваных крамах «гатовых формаў» - тут іх называюць драгістамі (drogisterij). Шукайце аддзелы з вітамінамі і безрэцэптурнымі прэпаратамі ў гастраномах Albert Heijn, Jumbo, Lidl, Aldi, Plus, а таксама ў крамах Kruidvat, Etos, Action.
Аптэкі таксама маюцца, выбар тамака больш, але складаныя лекавыя формы вам прададуць толькі па рэцэпце лекара. І антыбіётыкі таксама. Можна паспрабаваць прад'явіць рэцэпт, які дзейнічаў ва Украіне, але лепш перавыпісаць яго ў хатняга доктара. Калі ў вас ёсць дамова медыцынскага страхавання, рэцэптурныя аптэчныя прэпараты вы атрымаеце бясплатна.
Паслугі стаматолага
Хутчэй за ўсё, вам спатрэбіцца дадатковы страхавы пакет на стаматалагічныя паслугі - ці проста давядзецца аплаціць рахунак вашага дантыста (tandarts). Але ёсць верагоднасць, што дзецям да 18 гадоў зубы вылечаць і па прад'яўленні дакумента аб вашым "асаблівым статусе". Гэтае рашэнне прыме доктар. Многія гатовы дапамагчы.
хранічныя захворванні
Чым больш дакументаў і выпісак з медыцынскіх карт вы пакажаце хатняму лекару, тым вышэй верагоднасць таго, што ваш хранічны дыягназ пацвердзяць і ў Нідэрландах, паставяць вас на ўлік і адправяць да спецыялістаў у шпіталь.
цяжарнасць
Галандкі нараджаюць дома. Але калі цячэнне цяжарнасці запатрабуе знаходжання ў клініцы, то вам акажуць бясплатную дапамогу. Пачніце з першага прыёму ў хатняга лекара, а ўжо ён адправіць вас на ўлік да акушэраў-гінеколагам.
Больш адказаў на пытанні аб медыцынскім забеспячэнні вы знойдзеце па спасылцы:
https://www.zorgverzekeringslijn.nl/ukrainian/#3
