ონლაინ თაღლითობის მსხვერპლი ჰოლანდიაში ახერხებს ფულის დაბრუნებას ახალი მეთოდებით

თუ ინტერნეტში თაღლითებმა მოგატყუეს, არ დაიდარდოთ. ხშირად მოპარული ფულის დაბრუნება შესაძლებელია თაღლითის პასუხისგებაში მიცემით ახალი მეთოდებით.

თაღლითობის შემთხვევების რიცხვი მოქცევის ტალღასავით იზრდება

ტვენტეს უნივერსიტეტის (Universiteit Twente) მიერ ჩატარებულმა კვლევამ აჩვენა, რომ 2020 წელს ნიდერლანდების ყოველი მეექვსე მცხოვრები იყო თაღლითობის მსხვერპლი. თაღლითური აქტივობების უმეტესი ნაწილი ხდება ინტერნეტის გამოყენებით.

თაღლითობის ყველაზე გავრცელებული სახეობაა შემდეგი: მყიდველი იხდის შერჩეულ პროდუქტს, მაგრამ შესყიდვები მას არ მიეწოდება. პოლიციაში ყოველდღიურად 200-მდე განცხადება ხდება ამ მეთოდით თანხის მითვისებაზე. თუმცა, ყველაზე მოტყუებული ჰოლანდიელი იმედგაცრუებული იქნება თაღლითების მართლმსაჯულების წინაშე წარდგენის შესაძლებლობით. პოლიციას არც დრო აქვს და არც ხალხი, რომ გამოიძიოს ასეთი შედარებით წვრილმანი დანაშაულები. თაღლითური პრეტენზიების უმეტესობა უმოქმედოდ რჩება და არ იძლევა შედეგს.

ინტერნეტ თაღლითების მიერ მოპარული სახსრების დაბრუნებისთვის ბრძოლის ახალი მეთოდი

პირდაპირი პასუხისმგებლობის ორგანიზაცია (Service Organisatie Directe Aansprakelijkstelling (SODA)) და აღმასრულებელთა ეროვნული ასოციაცია (Landelijke Associatie van Gerechtsdeurwaarders (LAVG)) ცდილობენ ახალ მეთოდებს დაიცვან ინტერნეტ თაღლითობის მსხვერპლთა უფლებები. მათი მეთოდები ხშირად გაძლევს საშუალებას დააბრუნო ფული და თაღლითი პასუხისგებაში მისცეს. მნიშვნელოვანია, რომ ამ ორგანიზაციების მომსახურების საფასური ასევე ეკისრება თაღლითებს. ამ ექსპერიმენტში პოლიციაც არის ჩართული. 

ჩვენ ვსაუბრობთ ონლაინ თაღლითების უშუალო პასუხისმგებლობაზე მიყვანაზე. მეთოდის არსი იმაში მდგომარეობს, რომ დაზარალებული თავად ითხოვდა თანხის დაბრუნებას სასამართლოს მეშვეობით და არ დაელოდა პოლიციის გამოძიების დასრულებას. 2021 წელს ექსპერიმენტში ინტერნეტ თაღლითობის 200 მსხვერპლმა მიიღო მონაწილეობა. პოლიციამ თაღლითების შესახებ მონაცემები გადასცა SODA-ს და LAVG-ს, რომლებიც სასამართლოში იცავდნენ თაღლითების მსხვერპლთა ინტერესებს და გადაწყვეტილების მიღების შემდეგ ხელს უწყობდნენ თანხის დაბრუნებას. დაზარალებულთა ნახევარმა მოახერხა მოპარული თანხების სრულად დაბრუნება ან თაღლითებთან ხელშეკრულების დადება თანხების ნაწილ-ნაწილ დაბრუნების შესახებ. საქმეების დაახლოებით მეოთხედი ჯერ კიდევ სასამართლოშია განხილული, ამიტომ თაღლითების წინააღმდეგ საინკასო ღონისძიებები ჯერ არ განხორციელებულა.

ექსპერიმენტი ფოკუსირებული იყო კონკრეტულად ინტერნეტში თაღლითური შესყიდვებისა და გაყიდვების შემთხვევებზე. ექსპერიმენტის პირობების მიხედვით, მოითხოვდა, რომ რამდენიმე საჩივარი შეტანილიყო თაღლითის წინააღმდეგ და ის არ მიეკუთვნებოდა მოსახლეობის დაუცველ ჯგუფებს (ნარკომანები, გაკოტრებულები, რომელთა ქონება უკვე გარე კონტროლის ქვეშაა, არასრულწლოვნები). 

ექსპერიმენტს ხელი შეუწყო იმან, რომ თაღლითების მსხვერპლებმა მიიღეს უფლება მოითხოვონ ბანკებისგან ინფორმაცია იმ ანგარიშის მფლობელის სახელისა და მისამართის შესახებ, რომელზეც მათგან მოპარული ფული გადაირიცხა. ამ ინფორმაციის საშუალებით შეგიძლიათ დაუკავშირდეთ იურისტებს, შემგროვებლებს ან აღმასრულებლებს. 

ჯერჯერობით, LAVG-ის აღმასრულებლებმა განიხილეს WhatsApp თაღლითობის ოცდაათი საქმე. ზარალი 1000-დან 8000 ევრომდე მერყეობდა. შემთხვევათა ნახევარში შესაძლებელი იყო თანხის მიმღებთან შეთანხმება დაზარალებულებთან დაბრუნებაზე. თუ თაღლითი არ დათანხმდება, საქმე სასამართლომდე მიდის. სასამართლოს გადაწყვეტილებით, თაღლითების მანქანები და სახსრები დაკავებულია და ამოღებულია დაზარალებულებისთვის გადასაცემად.

გიჯს ვან დერ ლინდენმა ინტერნეტის თაღლითობის ნაციონალური ცხელი ხაზიდან (Landelijk Meldpunt Internetoplichting) თქვა, რომ პირდაპირი ანგარიშვალდებულების ექსპერიმენტი ძალიან სასარგებლოა, რადგან ინტერნეტ თაღლითობის ბუმი უნდა შემცირდეს. ყველა თაღლითმა უნდა იცოდეს, რომ მის კარზე პოლიცია ან მანდატური დააკაკუნებს. მართალია, გიჯს ვან დერ ლინდენის თქმით, დიდი თაღლითები ხშირად თავს არიდებენ პასუხისმგებლობას ეგრეთ წოდებული „ფულის ჯორების“ გამოყენებით. ეს არის მოსახლეობის დაუცველი ჯგუფების კუთვნილი სახსრების ყალბი მიმღებები, რომლებიც იღებენ ფულს მათ ანგარიშებზე და გადარიცხავენ რეალურ თაღლითებზე.

თუმცა, გიჟს ვან დერ ლინდენი ამბობს SODA-ს და LAVG-ის მიღწევებზე თაღლითების პირდაპირ პასუხისგებაში მიცემის საქმეში: „ეს კარგი შედეგია, რადგან წინააღმდეგ შემთხვევაში ეს მსხვერპლი ალბათ ვერაფერს მიიღებდა“.